Czy krakowska tzw. „ekospalarnia” będzie musiała zmienić nazwę? Wiele na to wskazuje. Nowa unijna dyrektywa zakaże eko-ściemy.
Spalanie odpadów w europejskim prawodawstwie jest jednoznacznie klasyfikowane jako szkodliwe. Mówi o tym Dyrektywa UE 2018/850, czy Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 (tzw. Taksonomia). W Rezolucji Parlamentu Europejskiego 2020/2077(INI) w sprawie nowego planu działania dotyczącego Gospodarki o Obiegu Zamkniętym mówi się wyraźnie o ograniczaniu spalania odpadów i nie zwiększaniu wydajności spalarni.
Nie robi to jednak wrażenia na polskich spalarniach, które praktycznie wszystkie udają jakoby spalanie odpadów było „eko”. CHOĆ EKO NIE JEST! Wszystko to jest oczywiście podlane zielonym kolorem, połączone z organizowaniem „eko-wycieczek”, a często wymyślnymi nazwami. Liderem tej eko-ściemy jest tzw. Ekospalarnia w Krakowie, której już sama nazwa wprowadza w błąd.
Wygląda jednak na to, że za kilkanaście miesięcy to spalarniane eldorado się skończy. Mimo wycofania Zielonego Ładu, Unia Europejska wprowadza inne, kluczowe regulacje, które bezpośrednio uderzają w greenwashing, czyli tzw. eko-ściemę. Jedną z najważniejszych jest Dyrektywa o wzmocnieniu pozycji konsumentów (UE 2024/825), która wejdzie w życie z końcem 2026 roku.
Oznaczać ona będzie:
⚠️ Zakaz ogólnikowych twierdzeń ekologicznych bez konkretnych dowodów: Koniec z hasłami typu „eko”, „zielony”, „przyjazny środowisku” bez solidnego uzasadnienia i weryfikacji.
⚠️ Zakaz używania prywatnych „eko-znaków” bez niezależnego systemu certyfikacji: Firmy nie będą mogły tworzyć własnych symboli ekologicznych.
⚠️ Szczególnie istotny zakaz deklarowania neutralności klimatycznej produktów wyłącznie na podstawie kompensacji emisji: To oznacza koniec z reklamowaniem np. wody butelkowanej jako „neutralnej klimatycznie” tylko dlatego, że firma kupiła offsety węglowe. Konieczne będą realne działania redukujące emisje w całym łańcuchu wartości.
⚠️ Wprowadzenie odpowiedzialności za wprowadzające w błąd praktyki: Dyrektywa wzmacnia uprawnienia organów krajowych do ścigania nieuczciwych praktyk
Patrząc na stronę krakowskiej „ekospalarni” będzie tu duuuuużo zmian. Inne spalarnie, jak np. „Port Czystej Energii” w Gdańsku, czy „Pronaturę” w Bydgoszczy też to prawdopodobnie czeka.
Wyczekujemy zatem wejścia w życie Dyrektywy o wzmocnieniu pozycji konsumentów. Koniec z eko-ściemą!